Ο αριθμός μηδέν

Για την ανάπτυξη των προχωρημένων μαθηματικών, το μηδέν είναι το μυστικό συστατικό. Οι πολύ αρχαίοι πολιτισμοί το ήξεραν, αλλά συχνά, καθώς παρουσιαζόταν η μορφωτική παρακμή, το ξέχασαν. Οι Βαβυλώνιοι χρησιμοποιούσαν το μηδέν και το έγραφαν μ’ ένα κενό διάστημα (ένας αρκετά σωστός τρόπος για να εκφράσει κανείς το «τίποτα»), αλλά η χρησιμοποίησή του εξαφανίστηκε σταδιακά, ένα φαινόμενο οπισθοδρόμησης που συνέβη και στην Κίνα. Η αρχαία Ινδία – λένε πως εκεί εφευρέθηκε – το ήξερε και το κράτησε μέχρι που, με τους Άραβες, ξαναγύρισε στη μέση Ανατολή και τελικά στην Ευρώπη.

Αλλά στην αντίθετη ακριβώς μεριά του κόσμου από εκεί που βρίσκεται η Ινδία, βρίσκουμε το μηδέν να χρησιμοποιείται στις πόλεις και τα αστεροσκοπεία των Μάγιας για χιλιάδες χρόνια. Οι Μάγιας ήταν ίσως οι σημαντικότεροι αστρονόμοι της προκολομβιανής Αμερικής, αν και όλες οι φυλές και τα έθνη που είχαν εγκατασταθεί εκεί ενδιαφερόντουσαν και μελετούσαν τους ουρανούς. Οι Μάγιας ή ίσως οι προκάτοχοί τους οι Ολμέκας, πλησίασαν περισσότερο όλους τους αρχαίους λαούς στον ακριβή υπολογισμό της διάρκειας του ηλιακού έτους, έναν υπολογισμό που ο ίδιος ο πολιτισμός μας γνώρισε σχετικά πρόσφατα. Η αληθινή διάρκεια του ηλιακού έτους είναι 365,2422 μέρες και οι Μάγιας με τεχνική και υπολογισμούς που ακόμα δεν έχουμε καταλάβει εντελώς, την υπολόγισαν σε 365,2420 μέρες, με διαφορά δηλαδή σχεδόν αμελητέα.